Wat zijn vix-futures?

De vix stand wordt wereldwijd van nabij gevolgd en vaak in de schrijvende pers omschreven als de "angstbarometer". De vix is niet meer dan een wiskundige formule die weergeeft wat de verwachte toekomstige volatiliteit van de aandelenmarkt zal zijn, op basis van de SPX optiepremies. Beleggers kopen en verkopen opties op de S&P 500 en indirect kan men op basis van deze optieprijzen berekenen welke marktfluctuaties de diverse marktpartijen voorzien. De opties met een bid en ask uit de eerste twee maanden worden meegenomen in de berekening waarbij de ATM opties het meeste gewicht krijgen. De vix-stand is dus niets meer dan de verwachte 30daagse volatiliteit die in de markt is ingeprijsd. Een stand van 20% moet dus worden gelezen als: een 68% waarschijnlijkheid dat de aandelenmarkt op jaarbasis binnen de bandbreedte van 20% zal bewegen. Op maandbasis wordt dit dan 20% gedeeld door  3.46 (√12) = 5.8%.

Een hogere vix geeft aan dat er grotere marktschommelingen worden verwacht. In tijden van onrust zijn er heel wat (put)optie kopers die de prijzen de hoogte injagen, wat zich vervolgens zal vertalen in een hogere vix-stand.

Omdat niet rechtstreeks in de vix kan worden belegd, heeft de CBOE de vix-futures gelanceerd in 2004. De waarde van deze futures wordt finaal vastgelegd op de woensdag van expiratie. De futures kunnen dus onder of boven de huidige vix-stand staan, maar op de vervaldag zullen beiden gelijk zijn.

In tijden van lage vix zullen de vix-futures boven de vix noteren (wat we benoemen met 'contango'). Dit omdat verkopers een premie eisen voor de 'verzekering' die ze verstrekken aan de kopers (een correctie in de aandelenmarkt zal namelijk gepaard gaan met een hogere vix en vix-futures). De optieprijzen zijn tevens mean-reverting. Ditbetekent dat uitzonderlijke lage of hoge optieprijzen zich opnieuw zullen normaliseren, dit vertaalt zich vervolgens in de vix index. Omdat kopers en verkopers verwachten dat een (te) lage vix de komende dagen en weken opnieuw zal stijgen, zien we dit terug in de vix-futures die hierop anticiperen.

De meest voorkomende stand voor de vix-futures is contango, zoals hieronder een voorbeeld.

Dit impliceert dat een long vix-future positie een verlies zal optekenen bij het wegtikken van de dagen. De future zal namelijk, bij gelijkblijvende vix spot prijs, immigreren naar deze vix. Staat de vix nu op 17 en koop ik de eerstvolgende vix-future op 18, dan zal op de expiratiedag (bij gelijkblijvende vix) de future gezakt zijn naar 17 en een verlies betekenen voor de houder van een long vix-future.

Twee jaar na de introductie van de vix-futures heeft de CBOE ook de vix-opties gelanceerd. Waar de futures een waarde hebben van 1000 keer de vix is dit voor de opties x100. Door de hoge nominale waarde van de futures (vix 15 => futures 15.000$) is deze markt minder toegankelijk voor de particuliere belegger. Dit is minder het geval voor de opties, wat zich dan ook vertaalde in de doorslaand succes van de vix optiehandel.